Ik hoor het overal om me heen. ‘Sinds ik geen koolhydraten meer eet, vliegen de kilo’s er af! En ‘Van koolhydraten word je dik!’ Of wat vind je van deze: ‘Koolhydraten zijn gewoon suikers’. In deze blog vertel ik wat een koolhydraat is, waarom je er wel (of niet) dik van wordt en hoe het komt dat je afvalt als je geen koolhydraten meer eet.
Laat ik eerst maar met schokkend nieuws beginnen: Een dieet zonder koolhydraten is onmogelijk. In alles wat we eten en drinken zitten koolhydraten. Wel zijn er drie uitzonderingen: Zwarte koffie, thee en water bevatten geen koolhydraten. Een dieet zonder koolhydraten is dus eigenlijk onmogelijk.
Drie voedingsstoffen
We halen onze energie uit drie voedingsstoffen. Namelijk vetten, eiwitten en koolhydraten. Ons lichaam heeft deze voedingsstoffen nodig om goed te kunnen functioneren. Vetten leveren langdurig energie (maar worden niet snel aangesproken), eiwitten zorgen voor ons (spier)herstel en koolhydraten leveren snel energie.
Is een koolhydraat suiker?
Alle suikers (glucose, fructose, dextrose etc.) die we binnen krijgen, worden in ons lichaam omgezet naar glycogeen en vervolgens opgeslagen in onze lever en onze spieren. Ditzelfde geldt ook voor alle koolhydraten die we binnen krijgen. In tegenstelling tot vet, kan ons lichaam maar een bepaalde hoeveelheid glycogeen (koolhydraten) opslaan. Omdat glycogeen voornamelijk in de spieren wordt opgeslagen, is het zo dat hoe meer spiermassa je hebt, des te meer ruimte er is om glycogeen op te slaan.
Dik worden van koolhydraten
Het glycogeen dat niet opgeslagen kan worden, omdat de spieren en de lever al ‘vol’ zitten, wordt omgezet in vet en als vetvoorraad in ons lichaam opgeslagen. Dit is niet wat we willen, dus hoe zorgen we er voor dat dit niet gebeurt? Juist! Door het glycogeen te verbranden, zodat er weer ruimte in de spieren en de lever vrij komt, voor een nieuwe voorraad glycogeen.
Omdat glycogeen in de spieren wordt bewaard, kan je het direct gebruiken wanneer je het nodig hebt. Bijvoorbeeld bij dat sprintje naar de bus, het tillen van de zware boodschappen of tijdens je training. De opgeslagen voorraad glycogeen geeft genoeg energie om zo’n 60 tot 90 minuten gemiddelde tot zware inspanning te leveren. Daarna is deze voorraad leeg en moet hij weer aangevuld worden.
Afvallen door minder koolhydraten
Veel mensen denken dat ze afvallen doordat ze minder koolhydraten eten. Dit is niet helemaal waar. We gaan dan juist gezonder eten. Meer groenten en minder pasta of aardappelen. Hier komen de calorieën om de hoek kijken. De basis van afvallen is namelijk: Meer calorieën verbranden, dan dat er binnen komen. Door meer te letten op gezondere voeding, (wat automatisch gebeurd bij het eten van minder koolhydraten) komen er vanzelf minder calorieën binnen, waardoor we gewicht verliezen. Dit heeft dus niet persé met de inname van koolhydraten te maken, maar simpelweg met het feit dat we meer verbranden, dan dat we binnen krijgen.
Kortom: Koolhydraten hebben we nodig en worden opgeslagen in ons lichaam. Maar als we ze niet verbranden en we ze wel binnenkrijgen, wordt het in de vorm van vet in ons lichaam opgeslagen. En vetten verbranden is (helaas) een stuk lastiger dan het verbranden van koolhydraten.